Các hạng mục xây nhà phần thô bao gồm những gì?
Ngày cập nhật: 24/05/2025 bởi Lê Xuân Minh
Khi bắt đầu hành trình xây dựng ngôi nhà mơ ước, một trong những câu hỏi đầu tiên và quan trọng nhất mà bất kỳ gia chủ nào cũng quan tâm là: "Phần thô gồm những gì?" hay "Xây thô bao gồm những gì?". Việc nắm rõ các hạng mục xây nhà phần thô không chỉ giúp bạn hình dung được quy trình thi công cơ bản mà còn là cơ sở để làm việc hiệu quả với nhà thầu, kiểm soát chi phí và đảm bảo chất lượng cho "bộ xương" của công trình. Giai đoạn thi công phần thô tạo nên nền tảng vững chắc, quyết định đến sự an toàn, độ bền và tuổi thọ của toàn bộ ngôi nhà.
Nhiều người mới tìm hiểu thường cảm thấy khá mơ hồ về phạm vi công việc phần thô. Bài viết này của Xây Dựng Minh Duy sẽ cung cấp một cái nhìn chi tiết, giải thích cặn kẽ từng hạng mục xây nhà phần thô phổ biến, giúp bạn có được kiến thức nền tảng vững chắc trước khi bước vào giai đoạn quan trọng này. Chúng tôi sẽ cùng bạn khám phá danh mục thi công phần thô một cách cụ thể và dễ hiểu nhất.
Mục lục
Giải thích tổng quan về phạm vi công việc của phần thô
"Xây nhà phần thô" là thuật ngữ dùng để chỉ giai đoạn thi công phần khung sườn chịu lực chính của ngôi nhà và lớp vỏ bao che cơ bản. Đây là quá trình hiện thực hóa bản vẽ thiết kế kết cấu, tạo nên hình hài ban đầu cho công trình, bao gồm móng, cột, dầm, sàn, tường gạch, mái và các hệ thống kỹ thuật chờ âm tường, âm sàn.
Có thể ví von rằng, các hạng mục xây nhà phần thô tạo nên "bộ xương" và "lớp da" sơ khởi của ngôi nhà. Một "bộ xương" vững chắc và một "lớp da" được thi công đúng kỹ thuật sẽ là tiền đề cho mọi công đoạn hoàn thiện sau này, từ việc tô trát, sơn bả, ốp lát cho đến lắp đặt nội thất. Chất lượng của phần thô ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn, ổn định và độ bền vững của công trình theo thời gian. Do đó, việc hiểu rõ phần thô gồm những gì và giám sát kỹ lưỡng từng công việc phần thô là điều vô cùng cần thiết.
Liệt kê và mô tả chi tiết từng hạng mục xây nhà phần thô
Để giúp bạn có cái nhìn cụ thể, dưới đây là danh mục thi công phần thô chi tiết, bao gồm các công việc chính yếu mà một nhà thầu sẽ thực hiện trong giai đoạn này:
Công tác trắc đạc, định vị công trình
Đây là hạng mục xây nhà phần thô khởi đầu, đóng vai trò vô cùng quan trọng, đảm bảo công trình được xây dựng đúng vị trí, đúng kích thước theo bản vẽ thiết kế và giấy phép xây dựng.
- Giải thích: Là quá trình chuyển các trục tim, cao độ, kích thước hình học của công trình từ bản vẽ thiết kế ra thực địa khu đất xây dựng.
- Tầm quan trọng: Đảm bảo sự chính xác tuyệt đối về vị trí móng, cột, tường... tránh sai lệch có thể gây hậu quả nghiêm trọng và tốn kém chi phí sửa chữa sau này.
- Hoạt động chính:
- Xác định ranh giới khu đất, mốc giới xây dựng.
- Định vị tim trục móng, cột theo bản vẽ.
- Gửi mốc cao độ chuẩn để kiểm soát trong suốt quá trình thi công.
- Sử dụng các thiết bị chuyên dụng như máy toàn đạc, máy thủy bình.
Đào đất, thi công móng, đà kiềng
Móng nhà là kết cấu chịu lực quan trọng nhất, truyền tải toàn bộ tải trọng của công trình xuống nền đất. Hạng mục xây nhà phần thô này quyết định sự ổn định của cả ngôi nhà.
- Đào đất:
- Đào đất hố móng (móng đơn, móng băng, móng bè) theo đúng kích thước, độ sâu thiết kế.
- Đào đất cho tầng hầm (nếu có).
- Vận chuyển đất thừa ra khỏi công trường.
- Thi công móng:
- Bê tông lót móng: Tạo lớp đệm phẳng, sạch, chống mất nước xi măng cho lớp bê tông móng chính. Thường dùng bê tông đá 4x6 M100, dày 100mm.
- Gia công lắp dựng cốt thép móng: Thép được cắt, uốn, buộc nối theo đúng bản vẽ kết cấu, đảm bảo chủng loại, đường kính và vị trí.
- Lắp dựng coffa (ván khuôn) móng: Tạo khuôn để đổ bê tông, định hình móng. Coffa phải kín khít, vững chắc.
- Đổ bê tông móng: Bê tông phải đúng mác thiết kế, được trộn đều và đầm kỹ để đảm bảo đặc chắc, không bị rỗ.
- Thi công đà kiềng (dầm móng):
- Là hệ dầm bê tông cốt thép nối các chân cột hoặc chạy dọc theo tường, nằm trên hoặc ngang với mặt móng.
- Chức năng: Giằng các móng lại với nhau, đỡ tường xây tầng trệt, phân bố đều tải trọng.
- Quy trình thi công tương tự như móng (cốt thép, coffa, bê tông).
Đây là một trong những công việc phần thô phức tạp và đòi hỏi kỹ thuật cao.
Thi công hầm tự hoại, hố ga
Hệ thống này đảm bảo vệ sinh và thoát nước cho công trình.
- Giải thích:
- Hầm tự hoại (bể phốt): Nơi xử lý sơ bộ chất thải sinh hoạt từ toilet trước khi thải ra hệ thống thoát nước chung.
- Hố ga: Điểm thu nước thải sinh hoạt (từ bếp, nhà tắm, máy giặt), nước mưa và là nơi lắng đọng cặn bẩn, giúp tránh tắc nghẽn đường ống.
- Vật liệu: Thường được xây bằng gạch đặc hoặc đổ bê tông cốt thép, tùy theo thiết kế và yêu cầu.
- Tầm quan trọng: Là hạng mục xây nhà phần thô không thể thiếu, đảm bảo vệ sinh môi trường và sự tiện nghi cho ngôi nhà. Công tác này thường được tiến hành song song hoặc ngay sau khi hoàn thành phần móng.
Lắp dựng cốt thép, coffa, đổ bê tông cột, dầm, sàn các tầng
Sau khi hoàn thành móng, danh mục thi công phần thô tiếp theo là tạo dựng khung chịu lực cho các tầng trên.
- Cột (Columns): Là các cấu kiện thẳng đứng, chịu nén, truyền tải trọng từ dầm, sàn xuống móng.
- Dầm (Beams): Là các cấu kiện nằm ngang hoặc nghiêng, đỡ sàn, tường và truyền tải trọng vào cột.
- Sàn (Slabs): Là các bản phẳng nằm ngang, tạo ra các mặt bằng sử dụng (sàn tầng) hoặc mái.
- Quy trình thi công lặp lại cho từng tầng:
- Gia công, lắp dựng cốt thép: Cốt thép được chuẩn bị (cắt, uốn) và lắp đặt theo đúng bản vẽ thiết kế kết cấu cho cột, dầm, sàn.
- Lắp dựng coffa (ván khuôn): Ván khuôn được lắp đặt để tạo hình cho bê tông. Coffa cột phải đảm bảo độ thẳng đứng, coffa dầm sàn phải đảm bảo độ phẳng và cao độ.
- Đổ bê tông: Bê tông được vận chuyển (thủ công hoặc bơm) và đổ vào khuôn. Quá trình đầm dùi kỹ lưỡng để bê tông đặc chắc, không bị rỗ là rất quan trọng.
- Bảo dưỡng bê tông: Sau khi đổ, bê tông cần được giữ ẩm (tưới nước, phủ bạt) để đạt cường độ thiết kế và tránh nứt.
- Tháo dỡ coffa: Thực hiện khi bê tông đã đạt cường độ cho phép (thường sau 7-28 ngày tùy cấu kiện).
Quá trình này tạo nên "bộ xương" vững chãi cho ngôi nhà, là phần cốt lõi khi tìm hiểu xây thô bao gồm những gì.
Xây tường bao, tường ngăn phòng
Sau khi khung bê tông cốt thép đã ổn định, hạng mục xây nhà phần thô tiếp theo là xây tường.
- Tường bao (External walls): Các bức tường bao quanh bên ngoài công trình, có chức năng che chắn, bảo vệ, cách âm, cách nhiệt.
- Tường ngăn (Internal partition walls): Các bức tường bên trong nhà, dùng để phân chia không gian thành các phòng chức năng.
- Vật liệu: Gạch đất sét nung (gạch ống, gạch đặc), gạch không nung (gạch bê tông cốt liệu - block, gạch bê tông khí chưng áp - AAC),...
- Kỹ thuật xây:
- Xây theo đúng vị trí, kích thước trong bản vẽ.
- Đảm bảo tường thẳng, phẳng, mạch vữa đều, no vữa.
- Có các biện pháp liên kết tường với cột, dầm (thép râu, lưới thép).
- Bố trí lanh tô (lintels) bằng bê tông cốt thép trên các ô cửa đi, cửa sổ để đỡ tường phía trên.
Công đoạn này định hình rõ ràng các không gian chức năng của ngôi nhà.
Thi công cầu thang (bê tông, xây bậc)
Cầu thang là hạng mục kết nối giao thông giữa các tầng.
- Cầu thang bê tông cốt thép: Đây là loại cầu thang phổ biến nhất trong nhà ở dân dụng vì độ bền và khả năng tạo hình đa dạng.
- Thi công cốt thép, coffa cho bản thang, dầm chiếu tới, chiếu nghỉ theo đúng thiết kế (hình dáng, độ dốc, chiều rộng).
- Đổ bê tông cho toàn bộ kết cấu cầu thang.
- Xây bậc thô: Sau khi bê tông cầu thang đã đông kết và tháo coffa, các bậc thô thường được xây bằng gạch đặc hoặc gạch ống để tạo hình cơ bản cho bậc thang trước khi hoàn thiện ốp đá hoặc gỗ.
Lắp đặt hệ thống thoát nước thải (âm sàn, âm tường)
Đây là một công việc phần thô quan trọng liên quan đến hệ thống cơ điện nước (MEP).
- Giải thích: Lắp đặt hệ thống đường ống thu gom và thoát nước thải sinh hoạt (từ phễu thu sàn nhà vệ sinh, lavabo, chậu rửa chén, máy giặt...) và nước mưa (từ mái, ban công, seno).
- Vị trí lắp đặt: Các đường ống này thường được đi âm trong sàn bê tông, trong tường gạch trước khi tiến hành tô trát hoặc cán nền.
- Vật liệu: Thường sử dụng ống nhựa uPVC với các đường kính phù hợp cho từng vị trí.
- Yêu cầu kỹ thuật: Đảm bảo độ dốc thoát nước theo tiêu chuẩn, các mối nối kín khít, vị trí ống chính xác theo bản vẽ thiết kế hệ thống thoát nước.
Đi ống điện, nước, internet, cáp quang âm tường, âm sàn
Tương tự hệ thống thoát nước, việc lắp đặt các hệ thống ống chờ này cũng là một hạng mục xây nhà phần thô quan trọng.
- Ống luồn dây điện: Lắp đặt các ống nhựa (PVC, HDPE dạng ruột gà hoặc ống cứng) âm tường, âm sàn để luồn dây điện sau này. Bao gồm cả việc đặt đế âm cho công tắc, ổ cắm.
- Ống cấp nước sạch: Lắp đặt đường ống cấp nước lạnh và nước nóng (nếu có) bằng vật liệu PPR hoặc uPVC chịu nhiệt, đi âm tường hoặc âm sàn đến các vị trí sử dụng (vòi nước, sen tắm, lavabo, máy nước nóng...).
- Ống chờ cho internet, cáp truyền hình, điện thoại: Đi sẵn các đường ống chờ đến các vị trí dự kiến lắp đặt thiết bị.
- Ống thoát nước ngưng cho máy lạnh: Đi ống chờ thoát nước cho các vị trí lắp đặt máy lạnh.
- Yêu cầu: Việc lắp đặt phải được thực hiện theo bản vẽ thiết kế M&E, đảm bảo chính xác vị trí, tránh xung đột với các hệ thống khác và kết cấu.
Thi công mái (mái bê tông cốt thép hoặc vì kèo lợp ngói/tôn)
Mái nhà là phần kết cấu bao che phía trên cùng của công trình, bảo vệ ngôi nhà khỏi các yếu tố thời tiết.
- Mái bê tông cốt thép (Mái bằng):
- Quy trình thi công tương tự như sàn bê tông cốt thép (lắp dựng cốt thép, coffa, đổ bê tông).
- Đặc biệt chú trọng tạo độ dốc thoát nước về các vị trí thu nước (sê nô, phễu thu).
- Công tác chống thấm cho mái bằng thường được thực hiện kỹ lưỡng, có thể nằm trong hạng mục xây nhà phần thô hoặc tách riêng sang phần hoàn thiện tùy hợp đồng.
- Mái dốc (Lợp ngói, lợp tôn):
- Thi công vì kèo thép/gỗ (Truss system): Lắp dựng hệ khung xương đỡ mái (vì kèo, xà gồ, cầu phong, li tô) bằng thép hộp, thép hình hoặc gỗ theo thiết kế.
- Lợp vật liệu mái: Sau khi hoàn thành hệ khung, tiến hành lợp ngói hoặc tôn. Việc lợp mái có thể được tính vào phần thô hoặc phần hoàn thiện, tùy theo thỏa thuận trong hợp đồng. Đôi khi, phần thô chỉ bao gồm hệ khung vì kèo.
Việc hoàn thành mái đánh dấu sự kết thúc của giai đoạn hình thành "lớp vỏ" cơ bản cho ngôi nhà.
Công tác trát tường (nếu có trong hợp đồng)
Trát tường (hay tô tường) là việc phủ một lớp vữa (xi măng - cát) lên bề mặt tường gạch, cột, dầm, trần bê tông.
- Mục đích: Tạo bề mặt phẳng, nhẵn, che lấp các khuyết điểm của tường xây, bảo vệ kết cấu gạch và bê tông, đồng thời là lớp nền cho công tác sơn bả hoặc ốp lát sau này.
- Phạm vi: Trát tường mặt trong và mặt ngoài nhà, trần (nếu không đóng trần thạch cao).
- Lưu ý: Đây là hạng mục xây nhà phần thô mà nhiều nhà thầu gộp vào gói thi công phần thô và nhân công hoàn thiện. Tuy nhiên, một số hợp đồng có thể tách riêng, coi đây là bước đầu của công tác hoàn thiện. Gia chủ cần làm rõ điều này trong hợp đồng với nhà thầu.
Công tác chống thấm cơ bản (nếu có trong hợp đồng)
Chống thấm là hạng mục cực kỳ quan trọng để bảo vệ công trình khỏi sự xâm nhập của nước, tránh ẩm mốc, hư hỏng kết cấu và các vật liệu hoàn thiện khác.
- Các vị trí cần chống thấm cơ bản: Sàn nhà vệ sinh, ban công, lô gia, mái bằng, sê nô thu nước, tường tầng hầm (nếu có).
- Vật liệu: Màng chống thấm khò nóng/tự dính, hóa chất chống thấm dạng lỏng quét/phun (Sika, Kova, Flinkote...), phụ gia chống thấm cho bê tông, vữa.
- Tầm quan trọng: Một công việc phần thô không thể xem nhẹ. Việc chống thấm tốt ngay từ đầu sẽ tiết kiệm rất nhiều chi phí sửa chữa sau này.
- Lưu ý: Tương tự như công tác trát tường, việc chống thấm cơ bản có thể được bao gồm trong danh mục thi công phần thô hoặc không, tùy thuộc vào thỏa thuận hợp đồng.
Phân biệt rõ ràng các hạng mục xây nhà phần thô với các hạng mục hoàn thiện
Để tránh nhầm lẫn và có kế hoạch tài chính tốt hơn, việc phân biệt rõ ràng phần thô gồm những gì và phần hoàn thiện gồm những gì là rất cần thiết. Sau khi các hạng mục xây nhà phần thô được hoàn thành, ngôi nhà đã có hình hài cơ bản nhưng chưa thể đưa vào sử dụng ngay. Các công việc tiếp theo thuộc về giai đoạn hoàn thiện, bao gồm:
- Ốp lát gạch: Lát gạch nền các phòng, sân; ốp gạch tường nhà vệ sinh, bếp, mặt tiền.
- Sơn nước, sơn dầu: Sơn trang trí và bảo vệ tường, trần, cửa (nếu là cửa gỗ, sắt).
- Lắp đặt cửa: Lắp đặt các loại cửa đi, cửa sổ, cửa thông phòng (cửa gỗ, nhôm kính, sắt, nhựa lõi thép...). (Lưu ý: Khung bao cửa sắt có thể được lắp đặt trong giai đoạn xây tường thô).
- Lắp đặt thiết bị vệ sinh: Bồn cầu, lavabo, vòi sen, bồn tắm, gương, phụ kiện...
- Lắp đặt thiết bị điện: Công tắc, ổ cắm, đèn chiếu sáng, quạt trần, máy lạnh, máy nước nóng... (Phần thô chỉ đi ống chờ và đế âm).
- Đóng trần thạch cao, trần trang trí: Trần thạch cao phẳng, giật cấp, trần gỗ, trần nhôm...
- Lắp đặt lan can, tay vịn hoàn thiện: Lan can cầu thang, ban công bằng kính, sắt mỹ thuật, inox, gỗ...
- Thi công nội thất: Tủ bếp, tủ quần áo, giường, bàn ghế, kệ trang trí...
- Cảnh quan sân vườn (nếu có): Trồng cây, làm tiểu cảnh, lối đi...
Hiểu rõ sự khác biệt này giúp gia chủ chủ động hơn trong việc lên kế hoạch cho từng giai đoạn và làm việc hiệu quả với các đội thợ hoặc nhà thầu khác nhau.
Qua những phân tích chi tiết ở trên, hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ ràng và đầy đủ về các hạng mục xây nhà phần thô. Đây thực sự là giai đoạn nền tảng, quyết định đến sự vững chắc và chất lượng lâu dài của toàn bộ công trình. Việc nắm vững xây thô bao gồm những gì không chỉ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn về mặt kiến thức, tài chính mà còn tạo điều kiện để bạn giám sát và phối hợp hiệu quả với đơn vị thi công. Mỗi công việc phần thô, từ định vị móng đến hoàn thiện mái, đều cần được thực hiện cẩn trọng và đúng kỹ thuật.
Tại Xây Dựng Minh Duy, chúng tôi hiểu rằng việc xây dựng một ngôi nhà là một quyết định quan trọng. Vì vậy, chúng tôi luôn cam kết minh bạch trong từng hạng mục xây nhà phần thô, sử dụng vật tư chất lượng và đội ngũ thi công lành nghề để mang đến sự an tâm và hài lòng cho quý khách hàng.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về các hạng mục xây nhà phần thô. Để được tư vấn chi tiết và nhận báo giá cho công trình của mình, đừng ngần ngại liên hệ với Xây Dựng Minh Duy. Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp thi công chất lượng và minh bạch. Truy cập ngay dịch vụ xây nhà phần thô hoặc gọi hotline để được các chuyên gia của chúng tôi hỗ trợ!
Thông tin liên hệ công ty
- Địa chỉ: A45 Đường Số 2, KDC Kim Sơn, P. Tân Phong, Quận 7, TP HCM
- Số điện thoại: 0982.96.93.79 (Mr. Minh)
- Email: xaydungminhduy@gmail.com
- Website: www.xaydungminhduy.com